Sanat | Konular | Kitaplar

İYİ YAZI, KÖTÜ YAZI

Peyami Safa'nın, "Sanat Edebiyat Tenkit" isimli kitabındaki "İyi yazı, kötü yazı" başlıklı makalesinden bazı parağraflar:

"İyi yazıda cümleler ve kelimeler hendesî bir disiplin altındadırlar. O kadar yerli yerinde ve biçimli dizilmişlerdir ki, hiçbirini kaldıramaz, daha evvele ve daha sonraya alamazsınız.

"Kötü yazıda ibâre bu simetriden mahrumdur, mevzu daima çarpılır ve ifade yan yatar.

"İyi yazı, okuyanları kâğıdın beyazlığından, satırların siyahlığından uzaklaştırarak şekillerden ayrı bir muhtevâ âlemine götürür. Okuyana, elinde bir kâğıt tuttuğunu, gözlerinin önünde çizgiler olduğunu, bir yazı okuduğunu unutturur.

"Kötü yazı, okuyanın bu mânâ ve mefhum âleminden temasını ikide bir fikir ıttıratsızlıkları (birbirini tâkip etmeyen, aynı üslupta gitmeyen fikirler) kelime uygunsuzlukları ve ifade âhenksizlikleriyle dikkati hep mevzûdan ibâreye, esastan şekle çeker.

"İyi yazı, karışık fikirleri sâdeleştirir; kötü yazı sâde fikirleri karıştırır.

"İyi yazının affetmediği başlıca hatalar şunlardır: Tereddüt, tekrar, bulanıklık, âhenksizlik, lâubâlilik, fikrin bünyesine mensup olmayıp da ona dışarıdan musallat olan hayaller, semboller, teşbihler ve samimiyetsizlik, ölçüsüzlük, lisanda kelime îcatçılığı."

Konular